021-22650134-5
info@nbap.co.ir

بازچرخانی آب

بازچرخانی آب

بازچرخانی آب

جزئیات

آب سالم و مطابق استاندارد برای کاربردهای مختلف خانگی، نیمه‌صنعتی، و صنعتی یکی از پرارزش‌ترین مواد موجود در طبیعت است و داشتن منابع آب سالم یکی‌ از معیارهای توسعه‌یافتگی هر کشور محسوب می‌شود. بیش از 71 درصد از سطح کره زمین را آب پوشانده و شهرها و مناطق بی‌شماری در کنار این دریاها و اقیانوس‌ها قرارگرفته‌اند. بااین‌حال فقط 0.8 درصد از کل مقدار آبی که در چرخه زیستی کره زمین قرارگرفته را آب آشامیدنی (Fresh Water) تشکیل می‌دهد که می‌تواند به‌صورت مستقیم مورداستفاده انسان قرار گیرد. جالب‌توجه است که فقط 1 درصد از این مقدار آب آشامیدنی، قابل‌دسترس انسان‌هاست و بقیه این مقدار آب در اعماق لایه‌های زمین نهفته و استحصال آن بسیار پرهزینه است و ازلحاظ اقتصادی به‌هیچ‌عنوان قابل توجیه نیست.

24 اسفند 1399
۱-۱ مقدمه
 
آب سالم و مطابق استاندارد برای کاربردهای مختلف خانگی، نیمه‌صنعتی، و صنعتی یکی از پرارزش‌ترین مواد موجود در طبیعت است و داشتن منابع آب سالم یکی‌ از معیارهای توسعه‌یافتگی هر کشور محسوب می‌شود. بیش از 71 درصد از سطح کره زمین را آب پوشانده و شهرها و مناطق بی‌شماری در کنار این دریاها و اقیانوس‌ها قرارگرفته‌اند. بااین‌حال فقط 0.8 درصد از کل مقدار آبی که در چرخه زیستی کره زمین قرارگرفته را آب آشامیدنی (Fresh Water) تشکیل می‌دهد که می‌تواند به‌صورت مستقیم مورداستفاده انسان قرار گیرد. جالب‌توجه است که فقط 1 درصد از این مقدار آب آشامیدنی، قابل‌دسترس انسان‌هاست و بقیه این مقدار آب در اعماق لایه‌های زمین نهفته و استحصال آن بسیار پرهزینه است و ازلحاظ اقتصادی به‌هیچ‌عنوان قابل توجیه نیست.
 
آمارهای بیان‌شده در بالا مربوط به‌کل کره زمین است و اگر بخواهیم نگاهی دقیق‌تر و منطقه‌ای به کشور عزیزمان ایران، داشته باشیم، بحران کمبود منابع آب‌های آشامیدنی برای هم‌وطنان عزیز و همچنین آب‌های قابل‌استفاده در بخش کشاورزی و صنعت، و از همه مهم‌تر بازیافت اصولی آب‌های استفاده‌شده توسط انسان و صنعت به چرخه طبیعت بیش از هر زمان دیگری باید موردتوجه قرار گیرد. بیشتر مساحت کشور پهناور ایران دارای آب‌وهوای خشک و نیمه‌خشک است و بر اساس گزارش بانک جهانی‌ اطلاعات، متوسط بارندگی در ایران کمتر از یک‌سوم متوسط بارش در سراسر دنیاست. با توجه به نکات ذکرشده، بسیار ضروری است که در امر حفظ و نگهداری اصولی این سرمایه نهایت توجه، تلاش، و برنامه‌ریزی دقیق و مسئولانه را داشته و سعی کنیم از قطره‌قطره این ماده ارزشمند به طرز صحیح استفاده کنیم و آن را به روش اصولی به طبیعت بازگردانیم تا منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی کشورمان از خطر آلودگی و از بین رفتن مصون بمانند.

۱-۲ بازچرخانی آب
 
در دنیای امروز آب عنصری ارزشمند و استراتژیک است. در محیط‌های انسانی، روزانه مقادیر زیادی آب مصرف می‌شود که درصد قابل‌توجهی از آن قابل بازیافت است و می‌توان این درصد قابل‌توجه را در موارد مختلفی بازچرخانی کرد. یکی از مؤثرترین قسمت‌هایی که قابل بازیافت و بازچرخانی است، فاضلاب بهداشتی تولیدشده توسط انسان است. اگر بتوان به نحو مؤثری فاضلاب‌های تولیدی در مجتمع‌های انسانی که دارای فضای سبز هستند را تصفیه کرده و به مصرف آبیاری گیاهان رساند، روزانه از هدر رفت مقادیر قابل‌توجهی آب به شکل فاضلاب آلاینده جلوگیری می‌شود و نیز به مقدار معادل، از منابع آب پاک صرفه‌جویی به عمل می‌آید. ازاین‌رو نصب دستگاه‌های تصفیه فاضلاب مؤثر و کارآمد در مکان‌هایی نظیر پارک‌ها، ساختمان‌های اداری و ... می‌تواند نقش به سزایی در احقاق امر بازچرخانی آب داشته باشد.
 
 ۱-۳ فواید بازچرخانی آب
 
۱.جلوگیری از آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی: با تصفیه فاضلاب و استحصال و بازچرخانی آن به‌صورت آب پاک، اولین و مؤثرترین اتفاق ممکن، جلوگیری از آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی هست. ازآنجایی‌که فاضلاب تولیدی یا در جوی‌ها و نهرها، مسیل‌های درون‌شهری و یا قنات‌ها و کاریزهای زیرزمینی رهاسازی می‌شود و یا به چاه‌های جذبی ریخته می‌شود، عمل محیط آب‌های سطحی حاصل از نزولات آسمانی و یا سفره‌های زیرزمینی را آلوده می‌سازد.
 
۲.جلوگیری از شیوع بیماری‌ها: تصفیه فاضلاب و گندزدایی نهایی آن، از انتقال بیماری‌ها جلوگیری کرده و بهداشت محیط را به دنبال دارد. لازم به ذکر نیست که بسیاری از بیماری‌های واگیردار و زیان‌بار، توسط آب آلوده و فاضلاب رهاشده قابل‌انتقال به انسان و دام و موجودات زنده محیط‌های طبیعی هستند.
 
۳.جلوگیری از تکثیر جانوران موذی: بازچرخانی آب از ایجاد محیطی برای رشد و تکثیر جانوران موذی جلوگیری می‌کند. جانورانی مانند سوسک و موش و چرخه‌های وابسته انگلی در محیط‌های فاضلابی به‌سرعت رشد می‌کنند و تکثیر می‌شوند که تصفیه فاضلاب گام مؤثری در حذف آن‌ها است.
 
۴.بهره‌برداری مؤثر از منابع آب‌های تمیز و تازه سطحی و زیرزمینی: با استفاده از بازچرخانی آب در قالب تصفیه فاضلاب‌های بهداشتی تولیدشده توسط انسان، آلودگی منابع آب سطحی و زیرزمینی مرتفع می‌گردد و فرصت استفاده از آن‌ها بدون آمیختگی با آلاینده‌ها را فراهم می‌سازد. از طرف دیگر به دلیل استفاده مجدد از آب استحصال‌شده از بازچرخانی، نیاز به مصرف آب‌های سطحی و زیرزمینی کمتر شده و حفظ این منابع ارزشمند در طول سالیان، محقق می‌گردد.
 
۵.جلوگیری از تبخیر سطحی و اتلاف منابع آب تازه: بازچرخانی آب، باعث مصرف مؤثر منابع آب موجود می‌شود و نیاز به انبارش آب در پشت سدها و یا استحصال منابع زیرزمینی را کاهش می‌دهد که هردوی این‌ها، به‌نوبه خود میزان تبخیر آب‌های سطحی را کاهش می‌دهد. امروزه تبخیر آب پشت سدها در ایران 3 برابر متوسط جهانی است.
 
۶.تزریق آب و احیای سفره‌ها و منابع آب‌های زیرزمینی: در موارد پیشرفته‌تر می‌توان آب‌های احیاشده در فرایند‌های تصفیه را به منابع زیرزمینی و سفره‌های آبی تزریق کرد و به احیای سفره‌های آب زیرزمینی کمک نمود.
 
حفظ منابع آب برای نسل‌های آینده و جلوگیری از پدیده‌های زمین‌شناختی مرتبط مانند فرو چاله‌ها: امروزه محرز شده است که پایین رفتن سطح سفره‌های آب زیرزمینی باعث ایجاد پدیده زمین‌شناختی زیان‌آور فرو چاله‌ها می‌شود. این امر امروزه در کشور به‌کرات اتفاق افتاده و چنین رخداد‌هایی در محیط‌های شهری و سکونت انسانی می‌تواند فاجعه‌بار باشد. فرهنگ بازچرخانی آب به جد می‌تواند راه‌حلی برای کنترل این پدیده در سطوح ملی ارائه کند. در منابع مختلف تخمین زده می‌شود سالانه در کشور 24 تا 32 میلیون مترمکعب فاضلاب تولید می‌شود و احیا و بازچرخانی این رقم بدون شک اثر به سزایی در کنترل، احیا و توسعه پایدار منابع استراتژیک آب در کشور برای نسل فعلی و نسل‌های آینده دارد.

مقاله ها مرتبط